ارزیابی بیومارکرهای استرس اکسیداتیو کبد موش صحرایی بعد از مواجهه با دوزهای حاد دیازینون

  زمینه: دیازینون یکی از مهم­ترین ارگانوفسفره­هایی است که به طور وسیع در کشاورزی استفاده می­شود. بعضی از ارگانوفسفره­ها سبب افزایش تولید رادیکال­های آزاد و تخریب سیستم آنتی اکسیدان بدن می­شوند.   هدف: مطالعه به منظور تعیین اثر دیازینون بر روی سیستم اکسیدان- آنتی اکسیدان کبد موش صحرایی انجام شد.   مواد و روش­ها: این مطالعه تجربی در سال 1389 در دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌ا... (عج) انجام شد. 28 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی200 تا250 گرم به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند، یک گروه شاهد (حلال دیازینون) و سه گروه آزمایش که دوزهای مختلف دیازینون (30، 50 و 100 میلی­گرم بر کیلوگرم وزن بدن) را به صورت داخل صفاتی دریافت کردند. موش­ها 24 ساعت پس از تزریق بی­هوش و بافت کبد آن­ها جدا شد. سپس فعالیت آنزیم­های سوپراکسید دیسموتاز ( SOD ) ، کاتالاز ( CAT ) ، گلوتاتیون S – ترانسفراز ( GST ) و لاکتات دهیدروژناز ( LDH ) و همچنین غلظت گلوتاتیون ( GSH ) و مالون دی آلدئید ( MDA ) توسط روش­های بیوشیمیایی تعیین شد. داده­ها با آزمون­های آماری آنالیز واریانس و توکی تحلیل شدند.   یافته­ها: افزایش فعالیت آنزیم­های SOD ، CAT و GST و میزان MDA در دوزهای بالاتر از 30 میلی­گرم بر کیلوگرم وزن بدن دیازینون مشاهده شد، در حالی که میزان GSH در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافت. فعالیت LDH در دوز 100 میلی­گرم بر کیلوگرم وزن بدن به طور معنی­داری افزایش پیدا کرد ( 01/0 > P ).   نتیجه­گیری: دیازینون به طور احتمالی باعث القا تولید رادیکال­های آزاد و استرس اکسیداتیو وابسته به دوز می­شود. افزایش فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدان همراه با کاهش غلظت GSH نشان­دهنده آسیب اکسیداتیو بافت کبد است. افزایش MDA با پراکسیداسیون غشای کبد همراه است.